Ağız kokusu kişiyi rahatsız ederek, utanç verici hale gelebilecek bir durumdur. Ağızda koku olmasının sebebi, genellikle kişinin ağız hijyenini tam olarak sağlayamamasından kaynaklıdır. Fakat ağız hijyeninin sağlanmasına rağmen uzun süreli ve rahatsız edici bir koku varsa bu, diğer hastalıklara bağlı da gelişebilir. Uzun dönem geçmeyen ağız kokusunun nedenlerinin mutlaka araştırılması gerekir.
Genellikle sabahları rahatsız edici bir koku olması fizyolojik olarak normal kabul edilmektedir. Akşam yenilen veya içilen gıdaların diş aralarına girmesi ve dilde birikmesi sonucu olmaktadır. Bu koku kalıcı değildir ve dişler fırçalanarak ağız bakımı yapıldıktan sonra geçecektir.
Bazı kişilerde ise herhangi bir ağız kokusu olmamasına rağmen, kişi ağzının koktuğunu düşünmektedir. Bu durumdan rahatsızlık duyan kişi bir diş hekimine gözükebilir. Yine ağız içinde meydana gelen diş ve diş eti hastalıklarına bağlı olarak da ağız kokusu oluşabilir.
Bazen ağız dışından kaynaklanan kokular da olabilir; bunlar mide, burun eti ve üst solunum yollarına bağlı hastalıklar nedeniyle oluşabilir. Bu durumlarda öncelikle altta yatan sebebin araştırılıp tedavi edilmesi gerekmektedir.
Nedenleri
Ağız Kokusunun Nedenleri Nelerdir?
Ağız kokusu diş ve dişeti problemlerinden kaynaklanabilir. Diğer sağlık sorunlarına da işaret edebilir. Ağız kokusu, yediğiniz yiyecek türlerine ve diğer sağlıksız yaşam tarzı alışkanlıklarına, sigara kullanımına göre daha da kötüleşebilir.
Günlük olarak dişlerin fırçalanması, diş ipi ve gargara kullanılması ağız bakımı açısından son derece önemlidir. Fırçalanmayan, diş ipi ve gargara kullanılmayan dişlerde gıda parçacıkları ağızda kalabilir. Dişlerin arasında kalan yemek artıkları, diş etlerinin çevresinde ve dilde bakteri üremesine neden olur ve bu durumda nefesin kötü kokmasına yol açar. Antibakteriyel ağız gargaraları kokuyu azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca takma dişler de kokuya neden olan bakteri ve yiyecek parçacıklarının uygun şekilde temizlenmemesi durumunda kötü kokuya neden olabilir.
Kalıcı ağız kokusu veya ağızda kötü bir tat, diş eti (periodontal) hastalığının bir işareti de olabilir. Dişlerdeki plak birikimi ve diş etlerini tahriş eden toksinler diş eti hastalıklarına sebep olabilir.
Ağız Kokusuna Sebep Olabilecek Diğer Nedenler
- Ağıziçi mantar enfeksiyonları
- Diş çürükleri (oyuklar)
- Sinüzit
- Bademcik iltihabı
- Mide ve bağırsak sistemleri hastalıkları
- Uzun süreli açlık
- Alkol kullanımı
- Sigara ve tütün ürünleri kullanımı
- Ağız kuruluğu
- Diyabet
- Böbrek rahatsızlıkları
- Burun ve burun eti rahatsızlıkları
Özellikle şeker hastalarındaki aseton-meyve kokusuna benzer ağız kokusu ile böbrek hastalıklarında ortaya çıkan amonyak benzeri ağız kokusu oldukça karakteristiktir.
Tanı Yöntemleri
Ağız Kokusu ve İlişkili Hastalıklar Nasıl Teşhis Edilir?
Koku diş eti hastalığından kaynaklanıyorsa, diş hekiminiz hastalığı tedavi edebilir. Ağız kokusu kişinin sadece kendisini değil bir süre sonra çevresindeki insanları da rahatsız edecek boyutlara gelebilir.
Ağız kokusu varlığında, ağız kokusunda neden olan durumun tanısını koymak oldukça önemlidir. Diş çürüklerini tespit etmek için bir ağız-diş muayenesi yapılmalıdır. Bunun yanı sıra, diş eti hastalıklarının tanısı da muayene ile konabilmektedir.
Ağız kokusuna neden olabilecek diğer durumların araştırılmasında yapılacak muayenenin ardından çeşitli kan tetkikleri istenebilir.
Ağız ve diş sağlığı bakımı iyi yapılmasına rağmen ağız kokusu kaybolmuyorsa o zaman altta yatan diğer sebeplere bakılabilir. Saydığımız ağız, diş veya dişeti hastalıklarının olmadığı bir diş hekimi tarafından belirlenmiş ise ağız kokusunun gastroenterolojik nedenlerini araştırmak açısından endoskopi yapılması mutlak gereklidir. Ağız kokusuna midedeki Helikobacter Pylori bakterisi sebep olabileceği gibi, mide yada duodenum ülserleri, gastritler, gastro özefageal reflü, Özefagusda divertikül adı verilen cepleşmelerde sebep oluyor olabilir. Bu hastalıkların varlığının araştırılması açısından bir gastroenteroloji Uzmanına başvurarak endoskopi yaptırmak gerekmektedir. Endoskopi günümüzde hafif uyutucu ilaçlar eşliğinde, oldukça konforlu bir şekilde, hissedilmeden yapılabilmektedir.
Ağız Kokusu Nasıl Tedavi Edilir?
Ağız kokusunun temelinde yatan neden ağız hijyeninin tam sağlanamaması olabilir. Bu durumda dişlerin günlük temizliğini en iyi şekilde gerçekleştirmek ve diş ipi, gargara kullanmak gibi basit yöntemler işe yarayabilmektedir. Diş macunu kullanarak günde 3 defa ve en az 2 dakika olacak şekilde dişler fırçalanmalı, her yemekten sonra, diş aralarında kalan yemek artıkları diş ipiyle temizlenmeli ve gerekirse antibakteriyel ağız gargaraları kullanılmalıdır.
Diş bakımının yanı sıra, dil üzerinde bulunan bakterileri temizlemek için özel olarak üretilen dil temizleme fırçalarıyla gün içerisinde dilde biriken bakterileri de temizleyebilirsiniz. Protez diş kullanılıyorsanız, gece çıkarılmalı ve ertesi gün takılmadan önce iyice temizlemelisiniz.
Gün içerisinde az su tüketimi de ağız kokusuna sebep olabilecek faktörler arasında yer almaktadır. Su içimi, tükürük üretimini uyarır ve bu da ağız içinde yer alan bakterilerin temizlenmesine yardımcı olur. Ayrıca kişi sigara içiyorsa, sigarayı bırakmakta ağız kokusunda önemli bir rol oynamaktadır.