Safra Kesesi Kanseri Nedir
Safra kesesi kanseri nadir görülen, hızlı ilerleyen ve kötü sağkalım oranına sahip bir sindirim sistemi kanseridir. Dünyada Hindistan, Şili ve Japonya’da yüksek görülme oranı ve ölüm hızına sahiptir. Genellikle safra kesesinin çıkartıldığı ameliyatlardaki (kolesistektomi) doku örneklerinde tesadüfen rastlanır. Klinik belirti verdiğinde ise ilerlemiş evrelerdedir.
Safra Kesesi Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Safra kesesi kanserine yol açan nedenler tam olarak bilinmemektedir. Safra kesesi kanserlerinin çoğu kese içerisini döşeyen ve salgılama yapan hücrelerden başlar. Bu hücreler kronik inflamasyon zemininde birbirlerine benzerliğini kaybeder ve zaman içinde önce bulunduğu yerde daha sonra kese genelinde invaziv karsinomaya dönüşür. Bu değişimin 5-10 yıllık bir süre aldığı kabul edilmektedir.
Kese kanserinin toplumda yayılma özelliği safra kesesi taşları ile yüksek oranda benzemektedir. Safra kesesi taşlarının %0,5-3’ünde kanser görülmesi kesedeki kronik inflamasyonun kansere yol açtığını düşündürmektedir. Ayrıca safra kesesi polipleri gibi diğer safra kesesi hastalıklarının da kanser riskini arttırdığı düşünülmektedir.
Kronik inflamasyonun en ileri formu olan porselen kese olgularında kanser görülme oranı %25’dir. Bu nedenle tüm porselen keselerde kolesistektomi endikedir.
Deneysel çalışmalarda safra kesesi kanseri olan hastaların safra içeriklerinde normalden yüksek oranda ikincil safra asitleri saptanmıştır. Ayrıca metildopa, oral kontraseptif, isoniazid tedavisi alma ve lastik endüstrisinde çalışma hazırlayıcı faktörler olarak düşünülmektedir.
Safra kesesi kanseri kadınlarda ve ileri yaşta daha sık görülmektedir.
Safra Kesesi Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Erken evre safra kesesi kanserinin belirtileri tanı koydurucu olmayabilir veya belirtisiz seyredebilir. Olası belirti ve bulguları;
özellikle sağ üst kadranda görülen karın ağrısı,karında şişkinlik hissi, ateş,
istemsiz kilo kaybı,mide bulantısı,deri ve gözün beyaz kısımlarında sararmadır.
Safra Kesesi Kanserinde Tanı Nasıl Konur?
Batın sağ üst kadran ağrısı ile başvuran bir hastada tıbbi öykü ve fizik muayene ile kilo kaybı, sarılık ve ele gelen kitle değerlendirilip önce klinik şüphenin uyanması gerekir. İlk yapılacak işlem batın ultrasonografisi ile kesenin değerlendirilmesidir. Kese mukozasının bütünlüğünün bozulması, ekojenisitesindeki artış veya mukoza altındaki dokuda hipoekojenik kalınlaşma kanser şüphesini destekler.
Laboratuvar tetkiklerinden kan sayımı, karaciğer fonksiyon testleri, alkalen fosfataz ve safra kesesinin salgıladığı bilirubin seviyesi kese fonksiyonu hakkında bilgi verir. Karaciğer organ dokusunda, intra veya ekstrahepatik safra yollarında kanser tutulumu gerçekleşmişse laboratuvar değerlerinde bozulma saptanabilir.
Tüm kanser olgularında olduğu gibi tümörün vücutta yayıldığı organları tespit amacıyla pozitron emisyon tomografi (PET) taraması ve kesin tanı için biyopsi yapılır.
Safra Kesesi Kanserleri Nasıl Tedavi Edilir?
Safra kesesi kanserinde temel tedavi cerrahidir. Bununla birlikte cerrahi yaklaşım cerrahlar arasında farklılık göstermektedir.
Bazı cerrahlar asemptomatik safra kesesinde profilaktik kolesistektomi yapabilir. Bazı araştırıcılar ise safra kesesi taşlarının safra kesesi kanserine yol açma oranının düşük olduğunu öne sürerek profilaktik kolesistektomiyi önermemektedir.